Op 25 oktober organiseerde Raam op Rusland samen met debatcentrum Rode Hoed de vijfde jaarlijkse Oktoberlezing. Dit jaar heeft Galina Timchenko van de Russische nieuwswebsite Meduza licht geworpen op de verslechterende staat van de persvrijheid in Rusland. De lezing werd gevolgd door een debat met de in Moskou gevestigde Nederlandse journalist en uitgever Derk Sauer.
Na de afschaffing van de censuur in 1991 kende Rusland een periode van bijna dertig jaar persvrijheid. Door het ineenstorten van het communisme ontstonden er geleidelijk aan kwaliteitskranten en kritische websites en begonnen bloggers en serieuze onderzoeksjournalisten te doen waarvoor de journalistiek is bedoeld: de macht controleren.
Onder Poetin werd de klok teruggedraaid: manipulatie van desinformatie en staatscontrole op de media beperken opnieuw onze kennis over Rusland.
Galina Timchenko heeft het allemaal meegemaakt. Ze begon als journalist in de jaren 90 bij de krant Kommersant en werd later hoofdredacteur van het onafhankelijke Lenta.ru. In 2014 nam de overheid de redactie over en week ze uit naar Riga om de Engels- en Russischtalige nieuwssite Meduza op te richten, een van de best gelezen nieuwsbronnen over Rusland.
In mei 2021 bestempelde het ministerie van Justitie Meduza tot ‘buitenlands agent’ en beroofde het daarmee van alle advertentieinkomsten en van de meeste Russische journalisten.
Afgelopen zomer zijn praktisch alle onafhankelijke media in Rusland vervolgd en aangevallen. Zelfs individuele journalisten worden gebrandmerkt als ‘buitenlands agenten’.
In haar Oktoberlezing wierp Galina Timchenko licht op het doornige pad van de Russische journalistiek en gaf antwoord op de vraag of we terugkeren naar sovjet-tijden.
Na de lezing was er een debat met de Nederlandse uitgever Derk Sauer, die zich al meer dan dertig jaar inzet voor de vrije pers in Rusland.
Lees meer in dit artikel van Laura Starink: Zonder vrije pers vervaagt het beeld van Rusland