De clickbaitdemocratie

Kamerleden die elkaars stemgedrag op sociale media plaatsen. Volksvertegenwoordigers die debatteren met één oog op het aantal digitale likes. Een Kamerdebat over het zoveelste vermoeiende Twitterrelletje. Nederland gaat de verkiezingen tegemoet met de wens de polarisatie te verminderen. Betekent een nieuwe Kamer straks ook een nieuwe online cultuur? Dit programma is de eerste uit de reeks ‘staat van de rechtsstaat’.

Volgens voormalig Tweede Kamerlid Kees Verhoeven heeft digitalisering er onder andere voor gezorgd dat de Kamer een politieke snelkookpan is geworden, waarin parlementariërs moties voor de digitale bühne belangrijker vinden dan taaie wetgeving doorspitten. Waarin ze Twitterruzies of selectieve Facebookfilmpjes verkiezen boven een genuanceerd wetgevingsoverleg.

Aan de andere kant moeten politici wel aan hun online zichtbaarheid denken, want daar valt veel te halen. Maar de permanente aanwezigheid van smartphones maakt Kamerleden tot nieuwsjunkies, of erger nog, burn-out patiënten. Niet zelden zorgt de Haagse 24/7 cultuur, die mede wordt aangedreven door digitalisering ervoor dat politici fors bezuinigen op nachtrust, adempauze en reflectie.

Op 27 september 2023 staan we in de Rode Hoed stil bij de invloed van sociale media op onze democratie. Brengen platformen als X/Twitter en Facebook, burgers en politici dichter bij elkaar of blijkt dit toch een valse belofte. En wat gaan de verkiezingen betekenen voor de online cultuur in de Kamer?

Moderator Casper Thomas gaat in gesprek met oud-Kamerlid Kees Verhoeven, politiek journalist Coen van de Ven, politicoloog en filosoof Haroon Sheik en historica Carla Hoetink.

Dit programma is in samenwerking met De Groene Amsterdammer.

SPREKERS

Kees Verhoeven is oprichter van Bureau Digitale Zaken. Als oud Kamerlid voor D66 (2010-2021) hield hij zich bezig met privacy en een betere digitale overheid. In 2023 verscheen zijn boek De Democratie Crasht. Politieke onmacht in het digitale tijdperk.

Haroon Sheikh is bijzonder hoogleraar Strategic Governance of Global Technologies aan de VU. Hij doet onderzoek op het snijvlak van (internationale) politiek, technologie en filosofie. Vanaf 2018 werkt Sheikh bij de WRR waar hij verantwoordelijk is voor het onderzoek naar kunstmatige intelligentie en publieke waarden.

Carla Hoetink is verbonden aan de Radboud Universiteit en gespecialiseerd in moderne parlementaire geschiedenis. Ze richt zich op de vraag wat ‘goede politiek’ is en schreef o.a. het boek Macht der gewoonte. Regels en rituelen in de Tweede Kamer na 1945. Ook onderzoekt ze de politiek-maatschappelijke gevolgen van digitalisering.

Coen van de Ven is de politiek journalist van De Groene Amsterdammer. Hiervoor was hij onderzoeksjournalist. Hij richtte de onderzoekstak Data & Debat op en ontrafelde daarmee hoe nieuwe technologie ons publieke debat beïnvloedt. Hoe verspreiden seksisme, antisemitisme, racisme, complotten en fascisme zich online? Hoe beïnvloeden propaganda en desinformatie ons?

MODERATOR

Casper Thomas is de moderator van de avond en werkt sinds 2010 bij De Groene Amsterdammer. In 2022 verscheen zijn boek Amerika’s laatste kans. Over de toekomst van de democratie in Amerika.