Waar staat China?

In de tweede aflevering van Buiten beeld: de wereld achter het nieuws richten we onze blik op China. Na drie jaar van afzondering en isolatie gooide het land begin dit jaar de grenzen en het dagelijks leven weer open. Maar de wereld die China betreedt is compleet anders dan die van begin 2020.

Door de oorlog in Oekraïne moet China kiezen tussen strategische partner Rusland of de handelspartners in het Westen. De supermacht is  niet langer het exclusieve productiehuis van de wereld en Beijing worstelt met dalende geboortecijfers en toenemende vergrijzing. Ook staat een verenigd Westen in de weg van de ambities van president Xi Jinping.

Toch bouwt China verder aan het uitbreiden van zijn invloedssfeer in Afrika en Zuid-Amerika, spioneert het met ballonnen op rivalen en intimideren Chinese actoren landgenoten op Nederlandse universiteiten. Is China, naar zegge van Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Blinken, nog steeds de grootste geopolitieke test voor Europa en de VS? En kan en moet het Westen China te vriend houden, in deze gepolariseerde tijden?

Moeilijk werken in China
Volgens de Foreign Correspondents’ Club of China verslechterden de werkomstandigheden in China zich in 2022 verder. Correspondenten worden geïntimideerd, vermoedelijk afgeluisterd en gehinderd tijdens hun werk. Dat beïnvloedt en kleurt de berichtgeving vanuit China. Op een moment dat geïnformeerd nieuws uit deze supermacht belangrijker is dan ooit, is dit moeilijker dan ooit om het te maken.

Hoe is het om als Westerse journalist anno 2023 in China te werken? Krijgen we in Nederland het juiste beeld door van wat er zich in deze nieuwe supermacht afspeelt? Wat wil Xi Jinping? Kunnen en willen Washington, Brussel en Beijing nog samenwerken op de belangrijkste dossiers zoals handel, Oekraïne en klimaatverandering?

Met journalisten en China-kenners bespreken we de werksituatie in het land en gaan we in op de geopolitieke toekomst van China in relatie tot het Westen en Rusland.

SPREKERS

Eva Rammeloo werkte sinds 2014 als China correspondent voor diverse Europese media. Haar opdrachtgevers waren onder andere Trouw, VPRO Bureau Buitenland, Deutsche Welle (Duitsland), Politiken (Denemarken), Expresso (Portugal) en The Telegraph (VK). In maart kwam haar boek Alles onder controle. Leven in de kieren van de Chinese dictatuur uit. Daarin onderzoekt Rammeloo waarom de Chinezen accepteren dat hun vrijheid steeds verder door de Communistische Partij wordt beperkt. Ze stopte in maart ook als China correspondent.

Mira Sys onderzoeksjournalist die voor FTM in de Nederlandse bodem en milieuwetgeving graaft. Kijkt ook over de grens, en dan met name naar buitenlandse mogendheden die invloed in Nederland willen — of het nu gaat om Russisch gas of Chinese instituten.

Xiaoxue Martin, Research Fellow bij het Clingendael China Centre en Strategic Initiatives & Outreach Unit. Zij is een expert op het gebied van Chinese politiek en internationale relaties met een focus op Hong Kong en Taiwan. Daarnaast verdiept zij zich in de Chinese banden met de VS en de EU.

Stijn Deklerck is meester in de rechten en doctor in de sinologie. Hij heeft ruime werkervaring bij zowel Chinese als internationale NGOs, en is een bedreven producent van maatschappelijk betrokken documentaires. Hij is senior medewerker mensenrechtenprojecten bij Amnesty International Nederland, en doceert modern Chinees recht aan het departement sinologie van de KU Leuven (België).

MODERATOR

Hans Klis is een voormalig Amerika-correspondent (2014-2018), journalist en podcaster. Ook is hij auteur van o.a. de boeken Generatie Columbine (Uitgeverij Podium, 2019) en Het ABC van de buitenlandjournalistiek en het correspondentschap (De Buitenlandredactie, 2022).